عوامل زیادی می تواند علت فشار خون بالا در خانمها باشد. برخی دلایل مانند سن، سابقه خانوادگی و ژنتیک، نژاد و جنسیت را نمی توان تغییر داد. اما می توان با اصلاح سبک زندگی و مصرف درست داروها آن را کنترل کرد. برخی بیماری ها مانند: بیماری مزمن کلیوی، دیابت و آپنه خواب از جمله شرایطی هستند که می توانند منجر به فشار خون بالا شوند. بارداری نیز گاهی اوقات باعث افزایش فشار خون در خانمها می شود.
سن و فشارخون بالا در خانمها
ابتلا به فشار خون با افزایش سن پر رنگ تر می شود. رگ های خونی به طور طبیعی با گذشت زمان ضخیم و سفت می شوند. این تغییرات خطر ابتلا به فشار خون بالا را در زنان افزایش می دهد. با این حال امروزه به دلیل سبک زندگی ناسالم، خطر فشار خون بالا برای کودکان و نوجوانان نیز در حال افزایش است، احتمالاً به این دلیل که تعداد بیشتری از کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن یا چاقی هستند.
دلایل فشار خون بالا؛ چرا فشارمان بالا میرود؟
فشار خون بالا یکی از شایع ترین مشکلات سلامتی در دنیای امروز است؛ مشکلی خاموش که تا مدت ها هیچ علامتی ندارد، اما به تدریج می تواند قلب، کلیه، مغز و رگ های خونی را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از افراد زمانی متوجه فشار خون بالا می شوند که علائم جدی مانند سردردهای مکرر، سرگیجه یا تنگی نفس سراغشان می آید. اما واقعیت این است که ریشه های این بیماری اغلب سال ها قبل از بروز نشانه ها شکل می گیرند.
یکی از مهم ترین دلایل بالا رفتن فشار خون، سبک زندگی نادرست است. مصرف زیاد نمک، چربی های اشباع، غذاهای فرآوری شده و کمبود فعالیت بدنی، همگی فشار زیادی به رگ ها وارد می کنند. استرس های طولانی مدت هم بی صدا در پس زمینه بدن عمل کرده و باعث افزایش ترشح هورمون هایی می شوند که ضربان قلب و فشار خون را بالا می برند. و باعث می شود روز به روز از فشار خون نرمال دور بشوید. در کنار این عوامل، ژنتیک و سابقه خانوادگی نقش مهمی دارند؛ اگر یکی از والدین فشار خون بالا دارد، احتمال بروز آن در فرزندان نیز بیشتر است. افزایش سن، چاقی، مصرف الکل یا سیگار، اختلالات هورمونی و بیماری های کلیوی نیز می توانند از دیگر دلایل زمینه ساز باشند.
در خانم ها، عواملی مانند تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا یائسگی، مصرف قرص های ضدبارداری و اضافه وزن پس از زایمان می توانند باعث بالا رفتن فشار خون شوند. به همین دلیل، بررسی منظم فشار خون برای زنان در هر سنی اهمیت زیادی دارد.خبر خوب این است که فشار خون بالا قابل کنترل است، اولین قدم مراجعه به فوق تخصص قلب در شمال تهران است. معمولا با دارو و تغییر عادات غذایی، فعالیت منظم بدنی، کاهش استرس نظر پزشک می تواند از بروز عوارض خطرناک پیشگیری کند. گاهی فقط کافی است چند تصمیم ساده اما آگاهانه بگیریم تا قلب و رگ هایمان سال ها سالم بمانند
سابقه خانوادگی و ژنتیک
فشار خون بالا اغلب در خانواده ها دیده می شود. بسیاری از چیزهایی که در مورد فشار خون بالا می دانیم از مطالعات ژنتیکی به دست آمده است. تحقیقات نشان می دهد که با رشد نوزاد متولد نشده در رحم، برخی تغییرات DNA نیز ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را در مراحل بعدی زندگی افزایش دهد. همچنین برخی از افراد در رژیم غذایی خود همیشه نمک را بر روی میز غذا دارند. این رفتار از بچگی به کودکان منتقل شده و ادامه می یابد!
درمورد سنگینی سر و فشار خون که یکی از علائم شاید فشارخون بالاست بخوانید!
عادات سبک زندگی
عادات سبک زندگی می تواند خطر فشار خون بالا در خانمها افزایش دهد، از جمله اگر:
- غذاهای ناسالم را اغلب بخورید، به خصوص غذاهایی که نمک زیاد و پتاسیم کمی دارند. برخی از افراد، از جمله سیاه پوستان، افراد مسن و افرادی که به بیماری مزمن کلیوی، دیابت یا سندرم متابولیک مبتلا هستند، حساسیت بیشتری به نمک در رژیم غذایی خود دارند.
- الکل یا کافئین زیاد بنوشید.
- فعالیت بدنی کافی نداشته باشید.
- به اندازه کافی و با کیفیت خوب نخوابید.
- موقعیت های پر استرس را تجربه کنید.
- از موادی مانند کوکائین، مت آمفتامین یا سایر محرک ها استفاده کنید.
داروها
برخی داروها می توانند کنترل فشار خون را برای بدن شما دشوارتر کنند. داروهای ضد افسردگی، ضد احتقان (داروهایی برای رفع گرفتگی بینی)، قرص های هورمونی ضد بارداری و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین یا ایبوپروفن همگی می توانند فشار خون شما را افزایش دهند. بهترین داروی فشار خون بالا را در این مقاله پیدا کنید.
بیماری ها
برخی شرایط پزشکی نحوه کنترل مایعات، سدیم و هورمون های خون را در بدن تغییر می دهد و می تواند باعث فشار خون بالا شود از جمله:
- برخی از تومورها
- بیماری مزمن کلیه
- سندرم متابولیک
- اضافه وزن و چاقی
- آپنه خواب
- مشکلات تیروئید
نژاد یا قومیت
فشار خون بالا در بزرگسالان سیاه پوست بیشتر از بزرگسالان سفید پوست، اسپانیایی تبار یا آسیایی است. در مقایسه با سایر گروههای نژادی یا قومیتی، سیاهپوستان معمولاً میانگین فشار خون بالاتری دارند و زودتر فشار خون بالا میگیرند. در دوران بارداری، زنان سیاه پوست بیشتر از زنان سفیدپوست به پره اکلامپسی مبتلا می شوند. پره اکلامپسی یک اختلال بارداری است که باعث افزایش ناگهانی فشار خون و مشکلاتی در کلیه ها و کبد می شود.
جنسیت
مردان بیشتر از زنان در طول میانسالی به فشار خون بالا مبتلا می شوند. اما در افراد مسن، زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به فشار خون هستند. زنانی که در دوران بارداری دچار فشار خون بالا هستند، در آینده بیشتر در معرض فشار خون بالا هستند. تحقیقات نشان میدهد که داروهایی که برای کنترل فشار خون بالا در دوران بارداری استفاده میشوند، احتمال عوارض بارداری را کاهش میدهند و به جنین در حال رشد آسیبی نمیرسانند.
عوامل اجتماعی و اقتصادی
تحقیقات نشان می دهد که عواملی مانند درآمد، سطح تحصیلات، محل زندگی و نوع شغلی که دارید و همچنین عوامل استرس زا در شغل ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهند. کار کردن در شیفت های طولانی و یا تا دیر وفت یکی از عوامل اجتماعی است که می تواند خطر فشار خون بالا در خانمها را افزایش دهد. تجربه تبعیض و فقر نیز با فشار خون بالا مرتبط است. همچنین، برخی تحقیقات نشان داده است که تجربه استرس، خطر، آسیب یا ضربه در دوران کودکی ممکن است خطر ابتلا به فشار خون را افزایش دهد.
آیا می توان از فشار خون بالا جلوگیری کرد؟
انتخاب یک سبک زندگی سالم می تواند به پیشگیری از فشار خون بالا در خانمها و عوارض آن کمک قابل توجهی کند.
- غذاهایی با نمک کمتر و سرشار از پتاسیم را انتخاب کنید. میوه ها و سبزیجات سرشار از پتاسیم هستند. برای اطلاعات بیشتر در مورد رژیم DASH بخوانید.
- از مصرف الکل اجتناب کنید یا آن را محدود کنید.
- فعالیت بدنی منظم داشته باشید. ورزش حتی به مدت کم نیز می تواند تغییرات قابل توجهی ایجاد کند. کاهش مدت زمان نشستن در روز می تواند به کاهش فشار خون شما کمک کند.
- وزن خود را کاهش بدهید.
- سیگار را ترک کنید.
- سطح کلسترول و قند خون خود را کنترل کنید.
- استرس خود را مدیریت کنید گرچه در ایران کار سختی است!
- به اندازه کافی و با کیفیت خوب بخوابید (اگر استرس اجازه دهد!)